Ηλίας Χατζηχριστοδούλου: «Στηρίζουμε τον εσωτερικό τουρισμό»
Τουριστική μελέτη για την πορεία του κλάδου τόσο σε διεθνή και εγχώρια κλίμακα καθώς και οι προβλέψεις και οι προοπτικές για την τουριστική κίνηση το 2009 και 2010 παρουσιάστηκαν στη Γενική Συνέλευση της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, που πραγματοποιήθηκε στο Επιμελητήριο Δωδεκανήσου στις 3 και 4 Απριλίου.
Οι Προβλέψεις του Παγκόσμιου Συμβουλίου Τουρισμού και Ταξιδιών για τον κλάδο είναι περισσότερο απαισιόδοξη για το 2009, μιας και προβλέπεται ότι ο κλάδος του Τουρισμού και των Ταξιδιών θα σημειώσει κάμψη κατά 3,6%. Επιπλέον για το 2010 αναμένεται οριακή αύξηση, λίγο πάνω από 0,3%. Εκτιμάται ότι η πτώση στις τιμές των καυσίμων και στον πληθωρισμό, θα δώσει μια ανάσα στα νοικοκυριά. Προβλέπεται λοιπόν μία πτώση του ΑΕΠ του κλάδου από 9,6% το 2008 σε 9% το 2010 και μία πτώση κατά 10 εκ. θέσεις στην απασχόληση στον κλάδο.
Οι τομείς που προβλέπονται από το Συμβούλιο να χτυπηθούν περισσότερο είναι αυτοί των τουριστικών επενδύσεων και του επαγγελματικού ταξιδιού. Συγκεκριμένα για το 2009 προβλέπεται μείωση επενδύσεων κατά 5% και περαιτέρω μείωση 1,25% το 2010.
Παρά την τρέχουσα οικονομική συγκυρία η οικονομία του τουρισμού προβλέπεται να αυξηθεί κατά μέσο όρο 4% το χρόνο κατά τη διάρκεια των επόμενων δέκα ετών. Μέχρι το 2019 προβλέπεται να απασχολεί 275 εκατομμύρια εργαζόμενους οι οποίοι θα αντιπροσωπεύουν το 8,4% της συνολικής απασχόλησης.
Ηλίας Χατζηχριστοδούλου Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Πιερίας Ηλίας Χατζηχριστοδούλου σημειώνει: «τα αποτελέσματα της έρευνας καταγράφουν με αριθμούς τις προοπτικές του τουριστικού κλάδου για το άμεσο μέλλον. Καθώς ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία μας, ήταν αναμενόμενο να φανεί η πτώση σ’ αυτό τον κλάδο. Στόχος μας είναι με μέτρα στήριξης να μπορέσουμε να ενισχύσουμε σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο τον τουριστικό κλάδο στο νομό μας και να διασφαλίσουμε τις θέσεις εργασίας. Το Επιμελητήριο Πιερίας επιβεβαιώθηκε από την έρευνα ως προς την πρόβλεψη ότι πρέπει να στηριχθεί ο εσωτερικό τουρισμός. Ήδη, έχουμε λάβει απόφαση για την παραγωγή τουριστικού εντύπου το οποίο θα διανεμηθεί σ’ όλη την Κεντροδυτική Μακεδονία και σε στοχευμένους νομούς της χώρας απ’ όπου μπορούμε να αντλήσουμε τουρίστες και επισκέπτες του Σαββατοκύριακου. Από την πλευρά τους οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό κλάδο οφείλουν να διασφαλίσουν την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και προϊόντων σε προσιτές τιμές, που είναι προαπαιτούμενο σ’ αυτή την κρίσιμη περίοδο».
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ:
«Η θέση της Ελλάδας παραμένει σταθερή σε σχέση με πέρυσι. Ευνοείται κυρίως από τους πλούσιους πολιτιστικούς πόρους, την άριστη υγεία και υγιεινή και τις καλές τουριστικές υποδομές. Η Ελλάδα ταξινομείται πολύ υψηλά όσον αφορά το βαθμό προτεραιότητας που δίνει η Κυβέρνηση στον τουριστικό τομέα. Περαιτέρω, υπάρχει σημαντική σχέση της κοινωνίας με τον τουρισμό συγκριτικά με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η οποία αντανακλάται σε μια γενικά ανοικτή και θετική στάση απέναντι στους τουρίστες. Ωστόσο η συνολική απόδοση της χώρας συγκρατείται από τους κανονισμούς που δεν είναι εξ ολοκλήρου ενθαρρυντικοί για την ανάπτυξη του τομέα, τους αυστηρούς κανόνες που υπάρχου για τις άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI), καθώς επίσης και το σημαντικό χρόνο και κόστος που απαιτείται για την έναρξη μιας νέας επιχείρησης. Άλλο ένα αδύνατο σημείο είναι οι υποδομές των επίγειων μεταφορών της χώρας, οι οποίες είναι χειρότερες απ’ ό,τι είναι σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες (κυρίως η ποιότητα των σιδηροδρόμων και των λιμένων)».
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού του ΟΗΕ (UNWTO), οι αφίξεις τουριστών έφτασαν τα 924 εκατομμύρια το 2008 παγκοσμίως, παρουσιάζοντας αύξηση 2% σε σχέση με το 2007, παρά τη μείωση που εμφανίσθηκε στο δεύτερο εξάμηνο του προηγούμενου έτους. Από αυτούς τα 180 εκ. επισκέφτηκαν τη Μεσόγειο και τα 15 με 16 εκατ. Επισκέφτηκαν την Ελλάδα. Η Ελλάδα στην πρόσφατη Έκθεση που παρουσιάσθηκε το Μάρτιο του 2009 βρίσκεται στην 24η θέση μεταξύ των 133 οικονομιών με βαθμολογία 4,9 (με άριστα το 7). Σε σχέση με πέρυσι η Ελλάδα υποχώρησε δύο θέσεις χωρίς να αλλάξει η συνολική της βαθμολογία, ωστόσο πέρυσι οι χώρες που διαγωνίζονταν ήταν 130.
Το θετικό στοιχείο των αναλύσεων είναι ότι τα νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη, εμφανίζουν ιστορικά μεγαλύτερες αντοχές απέναντι στην πτώση ζήτησης και στις οικονομικές κρίσεις, σε αντιδιαστολή με την Αθήνα. Επιπλέον, πιο ισχυρός στις οικονομικές επιβραδύνσεις εμφανίζεται ο εγχώριος τουρισμός, ο οποίος μειώνεται αλλά με βραδύτερους ρυθμούς από ό,τι ο ξένος.
Κατά γενική εκτίμηση, η Ελλάδα χαίρει αρκετά καλής διαφοροποίησης στο τουριστικό της χαρτοφυλάκιο σε σχέση με άλλες Μεσογειακές χώρες. Ωστόσο πρέπει να διατηρήσει και να αυξήσει τα μερίδιά της στις παραδοσιακές της αγορές (ΗΠΑ, Γερμανία, ΗΒ, Ιταλία κ.ά.) καθώς επεκτείνει το χαρτοφυλάκιό της στις νέες αγορές της Ρωσίας και της Ασίας. Εμπόδια και αρνητικοί παράγοντες για την Τουριστική Ανάπτυξη Σε σχετική έρευνα, η πλειονότητα των επιχειρήσεων, το 78,8%, απαντά ότι υπάρχουν ανασχετικοί παράγοντες στην ανάπτυξή τους και οι βασικότεροι είναι: – η γενική οικονομική κρίση (56,9%),– ο έντονος διεθνής ανταγωνισμός (40,4%),– η μικρή περίοδος επαρκούς πληρότητας, λόγω εποχικότητας (37,4%),– η ανεπαρκής ζήτηση (27,9%),– ο έντονος τοπικός ανταγωνισμός (26,7%),– η ανεπαρκής κρατική υποστήριξη & γραφειοκρατία (26,4%),– η ανεπάρκεια εξειδικευμένου προσωπικού (23%),– η ανεπαρκής υποστήριξη ή εμπόδια από την τοπική αυτοδιοίκηση (22,1%) και– η ανεπάρκεια συγκοινωνιών στην περιοχή τους (21,7%). Το μεγάλο στοίχημα της χώρας μας Η Ελλάδα, χώρα που βασίζεται στον τουρισμό με την οικονομία του κλάδου να αντανακλά το 16% του συνολικού ΑΕΠ και σχεδόν το 20% της συνολικής απασχόλησης, καλείται να αντιμετωπίσει μια μεγάλη πρόκληση. Σε αυτή την πρόκληση θα πρέπει να απαντήσει γρήγορα και άμεσα ώστε να αποτρέψει την απειλή της μείωσης του τουριστικού κύκλου εργασιών και να προσαρμοστεί στις νέες έκτακτες συνθήκες, επιταχύνοντας τις σχετικές διαρθρωτικές αλλαγές. Συγκεκριμένα απαιτείται:
- Η προσαρμογή των επιχειρήσεων του κλάδου στις νέες τάσεις που θα αναπτυχθούν τα δύο δύσκολα χρόνια: πιο σύντομα ταξίδια, πιο κοντινοί προορισμοί, έμφαση στην ποιότητα με χαμηλό κόστος (value for money), ενίσχυση του ποσοστού του εσωτερικού τουρισμού, μείωση προκρατήσεων.
- Στενή συνεργασία επιχειρήσεων, φορέων και κυβέρνησης για λήψη πρωτοβουλιών (π.χ. τέλος παρεπιδημούντων).
- Άμεση υλοποίηση κυβερνητικών μέτρων.
- Αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων και δημιουργία και προώθηση νέων, ελκυστικών σε τιμή τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών.
- Συνεργασία μεταξύ των μη ομοειδών επιχειρήσεων του κλάδου για την παροχή συνδυαστικών προϊόντων.
- Συγκράτηση τιμών.
Έμφαση στην ποιότητα. Η κρίση δημιουργεί και ευκαιρίες και έτσι θα πρέπει να την δουν οι υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου. Είναι μια ευκαιρία να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί, να αποδείξουν ότι αντέχουν και να ενεργοποιηθούν σε νέες αγορές. Όσες χώρες έχουν φέτος και του χρόνου τις λιγότερες «τουριστικές» απώλειες θα βγουν πολλαπλώς κερδισμένες μετά την κρίση. Το κρίσιμο ζήτημα για την Ελλάδα είναι όχι μόνο το να μην πληγεί οικονομικά ο κλάδος, αλλά το ποια θα είναι η επόμενη ημέρα. Θα πρέπει η Ελλάδα να περιορίσει τις τυχόν απώλειες και να ικανοποιήσει πλήρως τους επισκέπτες που θα την έχουν επιλέξει φέτος σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία. Τα φετινά έσοδα από τον Τουρισμό θα έχουν μεγαλύτερη αξία από αυτή που είχαν τα προηγούμενα, πιο «εύκολα» χρόνια. Για την Ελλάδα χώρα με σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε πολιτιστικούς και φυσικούς πόρους, με ισχυρά στηρίγματα στις υποδομές και τις συνθήκες υγιεινής και υγείας, με καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό και υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ποιότητα του παρεχόμενου τουριστικού προϊόντος. Ποιότητα με δύο κυρίαρχα χαρακτηριστικά:
- προσωποποίηση παρεχόμενου προϊόντος και υπηρεσίας
- λογικό κόστος εν μέσω οικονομικής κρίσης.
Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για τη χώρα μας.
